Sybiracy są świadkami, w których głos należy się wsłuchiwać


       „Pamięć ocalała, bywa  jednak i tak,  
           że i Ona  potrzebuje ocalenia”. 
 
                 Barbara Janczura.
 
 
         10 lutego 1940 roku wywożono całe rodziny.
     
        13 kwietnia 1940 roku wywożono kobiety z dziećmi, ponieważ dwa dni wcześniej aresztowano mężów i ojców.

Czytając i słuchając wspomnień Sybiraków zauważyć można odmienność w opisach z dwóch powodów:

Najtragiczniejszy był los polskich sierot, które kierowano do sowieckich sierocińców tzw. dietdomami. Oprócz obowiązkowej nauki języka rosyjskiego, zmuszano je do różnych prac na rzecz tych domów, kierowano do ciężkich prac kołchozowych.

Bez rodziny, bez pomocy opiekunów czy tez znajomych ich życie, walka o przetrwanie, była z góry przegrana.
 
 

poniedziałek, 6 grudnia 2021

Szmon - Marian Jonkajtys



Szmon - Marian Jonkajtys

Szmon to kipisz, rewizja - nagłe przeszukanie
W kołymskich barakach legowisk łagierniczych,
W paraszy, w dziurze pod nią, pod deskami w ścianie,
W szparach stołu, sufitu, podłogi i pryczy.

Wgląd w rzeczy osobiste: w obuwie, w ubranie...
W intymne części ciała - nie licząc się z niczym.

Ostrych narzędzi, notek, piór konfiskowanie
W celu udaremnienia aktów buntowniczych!

Chleb na przykład - gdy nitką lub łyżką krajany-
U czujnych rewidentów budził podejrzenia,
Że kromki tej właściciel ma nóż gdzieś schowany
I skrywa też chęć władzy ludu obalenia!

Delikwent był po szmonie przykładnie karany
Karcerem lub zmniejszonym przydziałem jedzenia.