Sybiracy są świadkami, w których głos należy się wsłuchiwać


       „Pamięć ocalała, bywa  jednak i tak,  
           że i Ona  potrzebuje ocalenia”. 
 
                 Barbara Janczura.
 
 
         10 lutego 1940 roku wywożono całe rodziny.
     
        13 kwietnia 1940 roku wywożono kobiety z dziećmi, ponieważ dwa dni wcześniej aresztowano mężów i ojców.

Czytając i słuchając wspomnień Sybiraków zauważyć można odmienność w opisach z dwóch powodów:

Najtragiczniejszy był los polskich sierot, które kierowano do sowieckich sierocińców tzw. dietdomami. Oprócz obowiązkowej nauki języka rosyjskiego, zmuszano je do różnych prac na rzecz tych domów, kierowano do ciężkich prac kołchozowych.

Bez rodziny, bez pomocy opiekunów czy tez znajomych ich życie, walka o przetrwanie, była z góry przegrana.
 
 

KSIĄŻKI


        Historia  utrwalona i uratowana od zapomnienia
 
 
„Bliscy zobowiązali nas do ważnego zadania:  
Stać nas straży prawdy i pamięci.  
By świat usłyszał o ich tragedii.
O tym, jak ginęli na zesłaniu Polacy.
O tym, że nie ulegli sowietyzacji…
Pamięć ocala, bywa jednak i tak,
Że i ona potrzebuje ocalenia”.  
 
  Barbara Janczura

Serdecznie zachęcam do przeczytania tych wzruszających opowieści.
Prawdziwej historii tysięcy zesłańców!
Być może historii bliskiej Waszym Rodzinom!
  
 
 
 
 
 
 
1. "Ponury cień Sybiru - wspomnienia z zesłania".  Kraków 2019,         
 
Tą książką zabieram Czytelnika tam, gdzie pokruszono serca i zatrzymał się czas. To pełna emocji i wzruszeń wyprawa w głąb sybirackich serc. Historia dzieci, które po zsyłce natychmiast musiały stać się dorosłe, którym rodziców musiała zastąpić niespełna 16-letnia siostra Anna. Choroby takie jak : tyfus, szkorbut, malaria, kurza ślepota oraz wszędobylskie wszy i pluskwy to była ich codzienność. Do tego tęsknota za ojcem, później zaobojgiem rodziców i tęsknota za wolną Ojczyzną i możliwością najedzenia się do syta.  I później o ciężkim życiu w okresie PRL-u.

 
2.  "Zobowiązanie". Kraków 2019
 
Tymi wierszowanymi wspomnieniami poświęconymi rodzinie zesłanej do Kazachstanu, zabieram Czytelnika w głąb stepów i ludzkich tragedii. 
 
 
3. "Cierniowym szlakiem. Z piekła Kołymy do Armii Andersa". Kraków 2021
 
Bogato ilustrowana książka. Opowieść o plut. zaw. P.P. Wojciechu Mielniku, moim Dziadziu i Jego nieludzkiej drogi przez Rosję sowiecką do Armii gen. Andersa. Opowieść o polskim żołnierzu doświadczonym okrucieństwem zsyłki, katorżniczej pracy na Kołymie w kopalni złota i walce u boku gen. Andersa, z którym przeszedł cały szlak bojowy. Obowiązkowa pozycja wszystkich zainteresowanych losami "Andersiaków".

4. "Sybiracy. Historia Koła Związku Sybiraków w Lubaczowie".  Kraków 2022
 
Objętość książki to 287 stron. Zawiera historię powstania Terenowego Koła Sybiraków w Lubaczowie, wiele zdjęć, symboli, o które z taką pieczołowitością troszczą się Sybiracy. 
 
— Jesteśmy świadkami żywej historii — Coraz więcej nas odchodzi — mówią. 
 
Wykorzystałam wspomnienia tych, którzy jeszcze żyją i tych, którzy już odeszli. W książce znajdziemy 24 takich wspomnień. Są też życiorysy, a także listy wszystkich Sybiraków z datami, kiedy i gdzie zostali wywiezieni. 
 
To kompendium wiedzy o Kole, jego działalności, ciężkim losie Zesłańców Sybiru i Ich życiu w powojennej Polsce. 
 
 Publikacja jest hołdem dla tych, którzy nigdy już nie powrócili i dla tych, którzy pielęgnują pamięć o martyrologii narodu polskiego. 
 
 Sybiracy należą do tej cząstki społeczeństwa, która przez trudne i ciężkie losy życia stała się bardziej doświadczona. Przede wszystkim uczą rodaków umiłowania Ojczyzny. Na zesłaniu zrozumieli, co oznacza kochać Polskę i tęsknić za nią. 
 
   Książka ważna i wartościowa nie tylko dla  lokalnego środowiska. To cząstka naszej, polskiej historii. 
 
 

 
 
Lidia Argasińska
 
„Szara opowieść". Lubaczów 2004

Lidia Argasińska, Maria Osiniak: „Podwójny wicher (wspomnienia z sześcioletniego pobytu na zesłaniu w północnym Kazachstanie w latach 1940-1946) ”. 2005 
 
Opisuje przeżycia związane z deportacją z kraju i pobytem w ZSRR. 
 
                                       **************************  
                  **************************
Barbara Bielawiec  
 

 
Książka "Opowiem wam..." przedstawia historię nauczycieli - Heleny i Waleriana Węglewskich oraz ich dwóch córek, mieszkających przed wybuchem II wojny światowej na Kresach Wschodnich Polski - w Mołodecznie. 
Po wkroczeniu wojsk sowieckich na te tereny, we wrześniu 1939 r., ojciec rodziny - inspektor szkolny, został aresztowany i osadzony w więzieniu. Po wielomiesięcznym śledztwie otrzymał wyrok 5 lat sowieckiego łagru w Komi ASSR. Matce jeszcze przed deportacją do Kazachstanu udało się uratować córki i wysyłać je na wieś pod opiekę krewnych. 
Po zawarciu przez Polskę i ZSRR paktu Sikorski-Majski, małżonkowie odnaleźli się i wstąpili w szeregi armii gen. Władysława Andersa, by wraz z nią przemierzać szlak poprzez Iran, Irak, Palestynę. Pracowali w szkolnictwie ucząc polską młodzież w Szkole Junaków i Szkole Młodszych Ochotniczek. Do Polski wracają w 1947 r. i osiedlają  się w Białymstoku.
Książkę napisała i zilustrowała wnuczka-Barbara Bielawiec. Narracja prowadzona jest poprzez obraz, z minimalnym wykorzystaniem tekstu. W grafikę zostały wkomponowane zdjęcia pamiątek, zarówno przedwojennych, jak i przywiezionych ze "Szlaku Andersa". Autorka
pragnęła w ten sposób udokumentować i zachować od zapomnienia wojenne losy jej przodków, którzy, tak jak wielu innych Polaków, zostali wyrwani ze swoich gniazd rodzinnych i rzuceni w odległe i nieznane rejony Sybiru.

Spokojne życie rodziny Heleny i Waleriana Węglewskich - nauczycieli mieszkających w Mołodecznie, na Kresach Wschodnich Polski - przerywa wybuch II wojny światowej. Po wkroczeniu wojsk sowieckich na teren Polski małżonkowie zostają rozdzieleni i deportowani na Sybir i do Kazachstanu. Ich dwiema małymi córeczkami, uratowanymi przed wywózką, zaopiekowała się w Polsce rodzina...Tak zaczyna się książka "Opowiem wam..." napisana i zilustrowana przez wnuczkę Heleny i Waleriana - Barbarę Bielawiec. Książka skierowana jest do najmłodszego odbiorcy - w przyjazny dziecku, obrazowy sposób, przedstawia trudną tematykę zesłań oraz fakty historyczne. W treść wkomponowane zostały zdjęcia archiwalne oraz fotografie pamiątkowych przedmiotów, pochodzących z archiwum rodzinnego autorki. Publikacja na pewno zainteresuje też dorosłego odbiorcę.

/Notatkę o książce przesłała autorka/