Sybiracy są świadkami, w których głos należy się wsłuchiwać


       „Pamięć ocalała, bywa  jednak i tak,  
           że i Ona  potrzebuje ocalenia”. 
 
                 Barbara Janczura.
 
 
         10 lutego 1940 roku wywożono całe rodziny.
     
        13 kwietnia 1940 roku wywożono kobiety z dziećmi, ponieważ dwa dni wcześniej aresztowano mężów i ojców.

Czytając i słuchając wspomnień Sybiraków zauważyć można odmienność w opisach z dwóch powodów:

Najtragiczniejszy był los polskich sierot, które kierowano do sowieckich sierocińców tzw. dietdomami. Oprócz obowiązkowej nauki języka rosyjskiego, zmuszano je do różnych prac na rzecz tych domów, kierowano do ciężkich prac kołchozowych.

Bez rodziny, bez pomocy opiekunów czy tez znajomych ich życie, walka o przetrwanie, była z góry przegrana.
 
 

poniedziałek, 22 listopada 2021

Nagroda Honorowa IPN „Świadek Historii” dla Teresy Mielnik.




                                                          fot. Mikołaj Bujak/IPN
 

     W poniedziałek 22 listopada 2021 roku w Instytucie Muzyki Uniwersytetu Rzeszowskiego w Rzeszowie odbyła się uroczystość wręczenia Nagrody Honorowej „Świadek Historii". Wręczenia nagród   laureatom IX i X edycji dokonał dr Karol Nawrocki, prezes Instytutu Pamięci Narodowej w Warszawie i dr Dariusz Iwaneczko, dyrektor Oddziału IPN w Rzeszowie. Po uroczystości odbył się koncert kameralny. W gronie wyróżnionych jest lubaczowianka – Teresa Mielnik.
 
     W uroczystości wzięli udział szanowni laureaci i ich rodziny, przedstawiciele władz parlamentarnych, przedstawiciele władz samorządowych,  rzeszowskie środowiska kultury i nauki oraz media.

      Honorowe wyróżnienie „Świadek Historii” otrzymały osoby, które        w szczególny sposób zasłużyły się Polsce w czasach wojennych i po okupacji. Swoją miłością do Ojczyzny zarażały innych poprzez upamiętnianie i popularyzowanie historii. W gronie wyróżnionych znaleźli się: 
 
 Laureaci IX edycji:
 
•    Józefa Bryg, Jerzy Dębiec, dr Bernadeta Dorota Frysztak, śp. inż. Stanisław Michał, Marek Zalotyński
 
 Laureaci X edycji:
 
•    Teresa Marcelina Mielnik, śp. Kazimierz Rzucidło, Marek Wójcik, Towarzystwo Miłośników Lwowa i Kresów Południowo-Wschodnich Oddział Lubaczów
 
                                                  Film-Bogdan Sochur
                       
Teresa Marcelina Mielnik  urodziła się 25 kwietnia 1934 roku w Cieszanowie. 13 kwietnia 1940 r. razem z matką i rodzeństwem deportowana została do Kazachstanu, Aktjubińska obłast, Kluczewoj rejon, p-ta Bogusławka, kołchoz Krasnyj Kołos, pos. Czernowodsk. Od września 1944 r. do 31 sierpnia 1945 r. - republika Ukraińska, Nikołajewskiej obłasti, Prywolańskij Rejon, sowchoz” Krasnaja Basztanka”, wieś Trojany. 
 
     Inicjatorka powstania Terenowego Koła Sybiraków Lubaczowie. Od samego początku, czyli od 29 maja 1990 roku pełni społeczniefunkcję skarbnika Koła, wywiązując się znakomicie ze swojej pracy. Bez reszty zaangażowana w sprawy sybirackie, pamięta o starszych, samotnych i schorowanych Sybirakach i w miarę możliwości odwiedza ich. 
 
     Skarbnica wiedzy historycznej, żywy świadek wiekowej historii Polski. Niestrudzona orędowniczka prawdy historycznej, przypomina o faktach historycznych nie ujętych w żadnym podręczniku szkolnym, dotyczących zesłań Polaków na Sybir. Uczestnicząc w spotkaniach z młodzieżą, swoją postawą daje żywe świadectwo o ogromnych cierpieniach, jakiego doznała w trakcie pobytu na nieludzkiej ziemi.  Czas zesłania był wyjątkowo ciężki: najpierw trauma wywózki, pobyt w miejscu zesłania w skrajnie nieprzyjaznych warunkach, lata tułaczki odbiły swoje piętno na moim życiu i zdrowiu. Każdy z nas Sybiraków niesie ze sobą traumę …”- mówi podczas spotkań z uczniami. 
 
     Pani Teresa Mielnik była i jest nieocenionym źródłem w odtworzeniu losów swojej rodziny wywiezionej do Kazachstanu, które zawarte zostały w książce : „Ponury cień Sybiru-wspomnienia z zesłania” wydanej w 2019 roku, a także przy odtworzeniu losów swojego Ojca, zesłanego na Kołymę, późniejszego żołnierza Armii Andersa, które zawarte zostały w książce : „ Cierniowym szlakiem. Z piekła Kołymy do Armii Andersa”.  
 
     Pielęgnuje pamięć o Sybirakach także poprzez opiekę nad grobami. 
 
   Za swoją pracę na rzecz środowiska kombatanckiego wyróżniona wieloma odznaczeniami związkowymi i państwowymi. 
 
Odznaka Honorowa Sybiraka, 
Srebrna Odznaka Honorowa za Zasługi dla Związku Sybiraków, 
Złota Odznaka Honorowa za Zasługi dla Związku Sybiraków, 
Krzyż Zesłańców Sybiru, 
Medal Pro-Patria, 
Medal 100-lecia Odzyskania Niepodległości, to nieliczne odznaczenia, które oprócz podziękowań za pracę w edukacji historycznej młodzieży otrzymała. 
 
Nagroda Honorowa "Świadek Historii".