Sybiracy są świadkami, w których głos należy się wsłuchiwać


       „Pamięć ocalała, bywa  jednak i tak,  
           że i Ona  potrzebuje ocalenia”. 
 
                 Barbara Janczura.
 
 
         10 lutego 1940 roku wywożono całe rodziny.
     
        13 kwietnia 1940 roku wywożono kobiety z dziećmi, ponieważ dwa dni wcześniej aresztowano mężów i ojców.

Czytając i słuchając wspomnień Sybiraków zauważyć można odmienność w opisach z dwóch powodów:

Najtragiczniejszy był los polskich sierot, które kierowano do sowieckich sierocińców tzw. dietdomami. Oprócz obowiązkowej nauki języka rosyjskiego, zmuszano je do różnych prac na rzecz tych domów, kierowano do ciężkich prac kołchozowych.

Bez rodziny, bez pomocy opiekunów czy tez znajomych ich życie, walka o przetrwanie, była z góry przegrana.
 
 

wtorek, 25 września 2018

Uroczystości Dnia Sybiraka w Lubaczowie


 Msza Święta w intencji zmarłych na "nieludzkiej ziemi"
Część oficjalna uroczystości

23 września 2018 roku odbyły się w Lubaczowie obchody 79. rocznicy agresji sowieckiej na Polskę, obchody Dnia Sybiraka.

Dzień Sybiraka to okazja do złożenia hołdu cierpieniom, których doświadczyli zesłańcy, skazani na zagładę wskutek stalinowskich represji.

Uroczystość rozpoczęła się Mszą św. w Konkatedrze Parafii Św. Stanisława BM, z udziałem pocztów sztandarowych Sybiraków, Związku Harcerstwa Polskiego, Jednostki Strzeleckiej 2033 i Samorządu Powiatu Lubaczowskiego, w intencji zmarłych na "nieludzkiej ziemi" i żyjących Sybiraków. Mszy św. koncelebrowanej przewodniczył ks. kan. mgr Andrzej Stopyra oraz ksiądz pułkownik Eugeniusz Łabisz. Kazanie poświęconego głównie losom Sybiraków na zesłaniu. W uroczystości udział wzięli Sybiracy, nieliczni już żyjący bohaterowie tamtych okrutnych czasów i ich rodziny, przedstawiciel Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych z Warszawy, przedstawiciele Starostwa Powiatowego, Urzędu Miasta Lubaczowa, służb mundurowych, sponsorzy oraz goście, dziennikarze, harcerze i mieszkańcy. 






 

Sztandary, odwieczne symbole polskiego patriotyzmu, tradycji i jedności powodują dreszcz emocji podczas wprowadzania i pokłonów przed ołtarzem. 

Tak było i tym razem podczas ich wprowadzenia do świątyni. Na twarzach zgromadzonych widać było wzruszenie. 

Po nabożeństwie uczestnicy przeszli pod Tablicę Pamięci umieszczoną w Sanktuarium Najświętszej Maryi Panny Łaskawej, gdzie zebrani Sybiracy i

zaproszeni goście oddali hołd tym, którym nie dane było powrócić do Ojczyzny, którzy dokończyli swój żywot na "nieludzkiej ziemi", składając wiązanki i kwiaty. 


Część oficjalna uroczystości odbyła się w sali teatralnej w podziemiach Konkatedry, gdzie zebrani wysłuchali Hymn Sybiraków w wykonaniu młodzieżowego chóru "Canzone" pod dyrekcją pana Andrzeja Kindrata,



 Pani Barbara Janczura powitała Sybiraków i zaproszonych gości, w tym:

Panią Magdalenę Poślad-Sikorską- przedstawiciela Urzędu ds. Kombatantów i Osób Represjonowanych z Warszawy


Pana Mieczysława Kasprzaka - posła na Sejm


Pana Józefa Michalika - starostę lubaczowskiego


Pana Krzysztofa Szpyta - burmistrza miasta Lubaczowa


Księdza Andrzeja Stopyrę - dziekana dekanatu lubaczowskiego


Pana Andrzeja Kindrata- dyrektora Miejskiego Domu Kultury w Lubaczowie


Sponsorów uroczystości.




W przemówieniu nawiązała do wywózek z roku 1940 i 1941, ciężkiej i wyczerpującej pracy fizycznej, do której zmuszani byli Zesłańcy, do deportacji w warunkach urągających ludzkiej godności.

Bliscy zobowiązali nas do ważnego zadania:
Stać na straży prawdy i pamięci.
By świat usłyszał o Ich tragedii.
O tym, jak ginęli na zesłaniu Polacy.
O tym, że nie ulegli sowietyzacji...
powiedziała prowadząca, 


zwracając się do uczestników spotkania słowami:

Pamięć ocala, bywa jednak i tak, że i ona potrzebuje ocalenia.

Jeśli MY nie zadbamy o pamięć naszych Bliskich, którym Sybir zabrał dzieciństwo, młodość, rodziców, zdrowie, to KTO?


Chyląc głowę przed depozytariuszami tragicznych doświadczeń złożyła równocześnie deklarację, iż pamięć o Sybirakach, którzy oddali życie na nieludzkiej ziemi i tych , którzy odeszli na Wieczna Wartę już w wolnej Ojczyźnie, będzie przekazywana następnym pokoleniom Polaków, poprzez jej blog i jej działalność na rzecz Koła.

Nawiązując do historii powstania Koła, wspominając jego założycieli:

pana Zdzisława Hadla,

panią Teresę Marcelę Mielnik,

pana Henryka Tabina,

pana Mieczysława Szymoniaka,

panią Lidię Teresę Argasińską

panią Katarzynę Załogę - seniorkę lubaczowskiego Koła, powiedziała:

"To niestrudzeni orędownicy prawdy historycznej, oddani krzewieniu idei sybirackiej, pielęgnowaniu pamięci o rozrzuconych polskich kościach, tam, na nieludzkiej ziemi, to przykład patriotyzmu nie na pokaz, ale noszonego głęboko w sercu" i którzy w uznaniu szczególnych zasług w kultywowaniu pamięci w walce o niepodległość Ojczyzny, na wniosek Koła w Lubaczowie i Zarządu Głównego Związku Sybiraków, decyzją Szefa Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych uhonorowani zostali Medalem „Pro Patria",  który otrzymali z rąk pani Magdaleny Poślad-Sikorkiej – przedstawicielki Urzędu Do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych. 


W zastępstwie pana Zdzisława Hadla medal odebrał syn- Waldemar Hadel, za pana Henryka Tabina żona- Maria Tabin, za panią Katarzynę Załogę córka - Stanisława Agacińska.



Z roku na rok zmniejszają się szeregi Sybiraków. Ze 132 osobowej grupy zostało 34 Sybiraków, których w dowód pamięci uhonorowano pamiątkową statuetką w formie wagoników, zaprojektowaną i wykonaną przez pana Zbigniewa Krygowskiego z firmy Mech-Bud z Lisich Jam.



Statuetkę otrzymała także rodzina niedawno zmarłej Sybiraczki, pani Genowefy Kuci, która z niecierpliwością czekała na ten dzień.

Za szczególne zasługi w działalności Koła i kultywowanie pamięci, statuetki otrzymali także:

Barbara Janczura
Jadwiga Tabaczek
Barbara Thieme
Aleksandra Bek
Zdzisław Cioch

Wdzięczność trudno jest ubrać w słowa…
wtedy proste- ,,dziękuję"- zawiera wszystko
co chcemy wyrazić!..
- skierowała te słowa do Sponsorów uroczystości.

Z wdzięczności za wszystkie okazane dowody życzliwości i wyrozumiałości, za dar najpiękniejszy, za Serce, poprosiła o przyjecie pamiątkowych statuetek:

pana posła Mieczysława Kasprzaka posła na Sejm

pana Józefa Michalika starostę lubaczowskiego

pana Krzysztofa Szpyta burmistrza miasta Lubaczowa

pana Stanisława Zagrobelnego nadleśniczego z Nadleśnictwa 

  Oleszyce

pana Roberta Banasia nadleśniczego z Nadleśnictwa Lubaczów

pana Janusza Skalskiego nadleśniczego z Nadleśnictwa Narol

pana Czesława Mazurka Przewodniczącego Rady Nadzorczej 

  Banku Spółdzielczego w Lubaczowie

pana Jana Janczurę ze Spółdzielczej Grupy Producenckiej
  "Kresy" w Lubaczowie

panią Annę Sochur z firmy Chigo Polska i AB Klima
  z Krasnek/Rzeszowa

pana Grzegorza Woźniaka

Po zakończonej uroczystości, w imieniu Szefa Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych w Warszawie statuetkę odebrała pani Magdalena Poślad-Sikorka – przedstawiciel Urzędu.

Za współpracę, za pamięć o Sybirakach, statuetki otrzymali także:

ksiądz Andrzej Stopyra- Dziekan Dekanatu Lubaczowskiego

pan Andrzej Kindrat- dyrektor Miejskiego Domu Kultury 

  w Lubaczowie

pani Maria Lechowicz z firmy Lech-Kom

pani Katarzyna Pelc-Antonik - dyrektor Miejskiej Biblioteki 

  w Lubaczowie

siostra Klaris -Zakrystianka 


Pani Aleksandra Bek przeczytała nazwiska Zesłańców w powiatu lubaczowskiego.

Następnie głos zabrali: zaproszony na uroczystość pan Mieczysław Kasprzak-poseł na Sejm, pan Józef Michalik- starosta lubaczowski oraz pan Krzysztof Szpyt -burmistrz miasta Lubaczowa, którzy w krótkich słowach, nawiązali do ciężkiego losu Zesłańców i podziękowali za możliwość uczestniczenia w uroczystości.

W imieniu Sybiraków głos zabrał Mieczysław Szymoniak, Prezes Lubaczowskiego Koła Związku Sybiraków.

Uroczystość uświetnił występ młodzieżowego chóru "Canzone" pod dyrekcją pana Andrzeja Kindrata. Chór odśpiewał Hymn Sybiraków i wykonał pieśni patriotyczne, które wywołały szeroki aplauz wśród uczestników uroczystości.

Podziękowania za pracę i zaangażowanie podczas spotkania, za wystawienie pocztu sztandarowego Związku Harcerstwa Polskiego, pocztów sztandarowych ze sztandarem Związku Sybiraków Koła Terenowego w Lubaczowie oraz ze sztandarem Jednostki Strzeleckiej 2033 im. gen. bryg. Józefa Kustronia w Lubaczowie, za wystawienie warty honorowej i pomoc przy rozdaniu statuetek, skierowane zostały do Strzelców z Jednostki Strzeleckiej 2033 i harcerzy ze Związku Harcerstwa Polskiego.

Siostrze Klarysie i pani Katarzynie za pomoc i zaangażowanie w przygotowaniu i udekorowaniu sali na uroczystość.

Chórowi młodzieżowemu "Canzone" pod dyrekcja pana Andrzeja Kindrata, za piękny występ i oprawę Mszy Św.

Słowa podziękowania powędrowały także do pana Mariusza Franta, dyrektora Powiatowego Centrum Kultury, za udostępnienie konta bankowego

Pani Marii Baran, dyrektor Zespołu Szkół w Oleszycach, pracownikom i uczniom za życzliwość i ogrom pracy, jaką włożono w przygotowanie poczęstunku.

Pani Iwonie Buczko z Telewizji Lubaczów za fotograficzne i filmowe udokumentowanie przebiegu uroczystości Dnia Sybiraka.

Na koniec dziękując za uczestnictwo w tym wydarzeniu, tak ważnym nie tylko dla Sybiraków, ale dla całej społeczności lubaczowskiej, prosiła o uszanowanie pamięci "rodzin dzieci Syberii", bo " tak szybko odchodzą..." Pamiętamy o tych, których nie ma, ale pamięć o Nich powoduje, że jesteśmy dzisiaj tutaj. Zaświadczamy, że Lubaczów pamięta i pamiętał będzie, powiedziała na zakończenie uroczystości.

Spotkanie zakończyło się poczęstunkiem w Domu Św. Zygmunta Gorazdowskiego. 



 

Uroczystość Dnia Sybiraka zorganizowała Barbara Janczura, córka i wnuczka Sybiraków, przejmując na siebie wszystkie obowiązki.
 

Fotografia: Iwona Buczko